Elektromagnetni smog

Elektromagnetsko zračenje

Zračenje je prenos energije putem čestice ili talasa. Zračenje koje se prenosi putem čestica (neutron, proton...) se naziva korpuskularno zračenje, a ono koje se prenosi u obliku talasa se zove elektromagnetno zračenje. Elektromagnetno zračenje predstavlja promenu elektromagnetnog polja u funkciji vremena.

Svako naelektrisanje promenom brzine kretanja generiše elektromagnetsko polje. Ova informacija se prostire kroz prostor brzinom svetlosti i osobine odgovarajućeg elektromagnetskog talasa su direktno vezane za dinamiku promene kretanja naelektrisanja. Alternativno, ako elektromagnetsko zračenje gledamo kao emisiju čestica (fotona), energija koju one nose je direktno vezana za talasnu dužinu, odnosno učestanost talasa. Što je veća učestanost to je veća energija fotona.

Osobine elektromagnetskog zračenja zavise od njegove talasne dužine i kao takve dele se na:

  • 1.      električne,
  • 2.      radio i mikro-talase,
  • 3.      infracrvenu svelost,
  • 4.      ultraljubičastu svetlost,
  • 5.      X-zrake
  • 6.      gama zrake.

      Ceo opseg talasnih dužina elektromagnetskog zračenja se zove elektromagnetski spektar.

Dejstvo ovih talasa na čoveka varira u zavisnosti od frekvencija i amplituda signala, kao i udaljenosti od predajnika (bazne stanice) i trajanja izloženosti ovim talasima. Dejstvo talasa zavisi i od štetnih zračenja koja dolaze ''spolja'' od poremećenog Zemljinog magnetizma, podzemnih vodenih tokova i tektonskih premeštanja (geopatogena zračenja), kao i od Hartmanove i Karijeve globalne mreže (kosmička zračenja).

Današnja ispitivanja nedvosmisleno ukazuju da zajedničko delovanje geopatskih polja sa štetnim dejstvom i elektromagnetnih zračenja može da dovede do slabljenja organizma.

 

Podela štetnih zračenja

Geopatogena zračenja

- su štetna zračenja čiji se izvori nalaze ispod površine zemlje. Njihovu pojavu može da izazove sve ono što preseca, raslojava ili na bilo koji drugi način remeti prirodne homogenosti Zemljinih slojeva. U ovu grupu zračenja spadaju:

  • zračenje podzemnih vodenih tokova
  • zračenje ruda i mineral
  • zračenje geoloških pukotina  
  • zračenja nastala raspadanjem organskih materija.

 

Kosmička zračenja

- su kompleksan oblik zračenja svih kosmičkih tela (zvezde, planete, i druga kosmička tela) koji je prisutan na svakom mestu Zemljine površine. Deo spektra kosmičkog zračenja čine: elektromagentski talasi mikrotalsnih dužina (cosmic microwave background CMB), infracrveno zračenje (cosmic microwave background CIB),  Х зрачења (cosmic X-ray background CXB) i svetlosno (,cosmic optical background COB). Kosmičko primarno zračenje koje dolazi iz kosmosa imaprirodu jonizujućeg zračenja ali pod uticajem velikog broja sudara ovih kosmičkih čestica sa jezgirma u vazduhu, gubeći svoju energiju, prestaju da budu jonizujući  pretvarajaući se u nejonizujuće zračenje. Delovanje ovih energja utvrđeno je eksprimentalno od strane doktora medicine Ernesta Hartmana, nemački doktor iz Eberbahau, koji je ustanovio raprostiranje „telurskih zračenja“ (francuski naučnik dr Pere, „Kosmičko-telurska zračenja“,1947.g.izdanje Francuski institut za radiesteziju) po mnogo definisanijem rasporedu,  određenom geometrijskom rasporedu. Ova mrežna zračenja nastaju interakcijom kosmičkih sila sa Zemljinim gravitacionim i magnetnim poljima formiraju određene i definisane sisteme mreža, jer zračenja predstavljena kao linije (ako se predstavljaju površinski) ustvari su trodimenzinala projekcija na celokupnu zemljinu površinu, pa tako projektuju mrežni trodimezionalni sistem sa definsan x, y i z osom nazvane od strane naučnika  mreže linija sila koje vertikalno izlaze iz tla (radi lakšeg vizuelizovanja izgleda najlkaše je da se zamisle kao pregrade ili zidovi od pvršine zemlje pa u vis).  Te trodimenzionale linije, mrežnih kosmičkih zračenja nisu štetne same po sebi, ali postoji realna mogućnost da se na njih prenese snop štetnih zračenja nekog drugog porekla, tj. da se mesta ukrštanja snopova ovih linija (kosmičkih telurskih polja) poklope sa nekim drugim geopategenim izvorom (podzemne vode, magnetne rasedline, šupljine u tlu i dr.) Takva mesta sečenja linja sila (jer ovde govorimo  o energijama, a ne o materiji) formiraju čvorove. Prema navodima inženjera-radiesteziste R. de Lafore precizno definisanje ovih zraka može se protumačiti na sledeći način: „Sve u svemu, smrt vibrira – sa frekvencijama i intenzitetima, kao neka patetična simfonija ili neka radio emisija. Zar to nije tragično?!“

 

Kosmička zračenja formiraju na zemljinoj površini u interakcijisa Zemljinim gravitacionim i magnetnim poljem, stvarajući tzv. globalne mreže, mreže koje su nazvane prema naučnicima koji su ih definisali i dellimo ih na:

  • Hartmanova globalna mreža (pravac S-J i I-Z) 2,5 mx 2m širina telurksog snopa oko 21 cm
  • Karijeva globalna mreža (pravac S-I i J-Z) 3,5 m udaljensot dva susedna pojasa (pod uglom od 45o u odnosu na Hartmanovu mrežu) širina telurskog snopa oko 50 cm

  • Položaj osobe (kreveta, radnog prostora...) u odnosu na prostiranje mreže pojasa telurskih, kosmičikih zračenja: dobar (DA) loš (NE)

Ovo su osnovne, a postoje i još neke manje poznate mreže koje u sustini ne menjaju globalnu sliku ova dva najazastupljenija.

Tehnička zračenja

- sa napretkom tehnologije i potrošačke elektronike to područje je dugo vremena bilo zanemarivano, pa čak i namerno ignorisano od strane velikih kompanija koje su bile glavni izvor zračenja. Tehnička zračenja se mogu podeliti u sledeće grupe:


a) nejonizirajuća: električna (struja), elektronska

Nejonizujuća zračenja su elektromagnetna zračenja sa energijom manjom od 12,4 eV. Ovo zračenje nema dovoljno energije da izazove jonizaciju u živim organizmima. Prirodni izvori nejonizujućeg zračenja su retki i izrazito slabi. To su Sunce, udaljeni pulsari, ostali svemirski izvori i zemaljski izvori (munja). Razvojem električnih uređaja, gustina elektromagnetne energije oko nas je mnogo veća od prirodnih nivoa.

b) jonizirajuća: alfa zraci (jezgro helijuma), beta zraci (elektroni) (-), neutroni (nenaelektrisane čestice), gama i x zraci (em energija)

c) mehaničke vibracije: prevozna sredstva, rad na teškim mašinama, ultrazvučne vibracije, neispravnih mašina i aparata.


 IZVORI NEJONIZUJUĆEG ZRAČENJA


Izvori nejonizujućih zračenja obuhvataju: ultraljubičasto zračenje (talasne dužine 100-400 nm), vidljivo zračenje (talasne dužine 400-780 nm), infracrveno zračenje (talasne dužine 780 nm-1 mm), radio-frekvencijsko zračenje (frekvencije 10 kHz-300 GHz), elektromagnetna polja niskih frekvencija (frekvencije 0-10 kHz) i lasersko zračenje.

Izvore nejonizujućih zračenja koristimo i srećemo u svakodnevnom životu, počev od prostora u kome živimo i radimo, do savremenih sredstava komunikacije, i svi su nastali ljudskom delatnošću. Ovi izvori se mogu grupisati kao:

(1) Prirodni izvori

  • Električna i magnetna polja koja stvara Zemlja svojim magnetizmom
  • Aktivnosti Sunca
  • Dinamika atmosfere (statički elektricitet, munje)
  • Zračenja iz svemira (nove i supernove, sinhrotrona polja, radio galaksije, i dr).

 

(2) Elektroenergetna postrojenja i električni aparati

  • Elektrane i energane (SNR) – u objektima i spoljašnjim postrojenjima instalisana oprema i uređaji gde se zatvaraju strujna kola sa strujama većim od 1.000 A, a neizolovani delovi su pod različitim, veoma visokim naponima.
  • Dalekovodi i trafostanice u svom neposrednom okruženju stvaraju magnetno zračenje čija indukcija iznosi od 5,0 μT pa i više od 100 μT, a na udaljenosti od (50 – 100) m te vrednosti naglo opadaju.
  • Električna polja ispod dalekovoda, na visini 1 m od zemlje, dostižu vrednosti od 0,6 kV/m pa i više od 10 kV/m.
  • Poslovne zgrade – zbog instalisanih električnih uređaja i elektronskih sklopova prisutna su elektromagnetska polja.

(3) Transportna sredstva

  • Motorna vozila – elektromagnetna polja od uređaja za paljenje gorive smeše u motoru i usled rada elektromotora (posebno kod električnih vozila), navigacioni uređaji (satelitsko vođenje)
  • Avioni – elektromagnetna polja usled rada radio i navigacionih uređaja i ugrađenih elektromotora
  • Brodovi - elektromagnetna polja usled rada radio i navigacionih uređaja i ugrađenih elektromotora.

 (4) Uređaji u domaćinstvu

  • Televizijski ekrani i ekrani računara stvaraju statička električna polja i naizmenična električna i magnetna polja različitih frekvencija. Dok su starije tehnologije ovih uređaja stvarale jačinu polja, koja je na rastojanju od 30-40 cm iznosila i 10 kV/m, a uz sami uređaj i više, novi uređaji ne stvaraju polja veća od 700 nT, odnosno 10 V/m.
  • Veš mašina: 2 do 8,4 μT (razmak: 1 cm)
  • Električne pećnice: 40 V/m
  • Frižider: 30 V/m
  • Usisivač: do 20 μT
  • Automat za kafu: 16 V/m
  • Toster: 40 V/m
  • Fen za kosu: 40 V/m
  • Muzički stub: 90 V/m
  • Halogena stona lampa: do 1,5 μT, i td.

(5) Medicinski uređaji

  • Laserski uređaj
  • Uređaj za magnetnu rezonancu

(6) Sredstva za telekomunikacije ( mobilni telefoni, kompjuteri, tableti,gprs...)

 

ELEKTROMAGNETNO ZRAčENJE I ZDRAVLJE LJUDI


Stručnjaci već godinama upozoravaju da su prvi simptomi oboljenja izazvanih štetnim delovanjem zračenja povećana razdražljivost i nervoza, nesanica, glavobolje, osećaj malaksalosti i hroničnog umora, anksioznost, sklonost depresiji, teškoće pri pamćenju i problemi sa koncetracijom, gubljenje vitalnosti, smanjivanje telesne i psihičke aktivnosti i sl. Današnja ispitivanja nedvosmisleno ukazuju da zajedničko delovanje geopatskih polja sa štetnim dejstvom i elektromagnetnih zračenja može da dovede do slabljenja organizma.

Ne postoji prostor u kojem čovek radi, živi ili spava, a u kojem nema štetnih zračenja. Duga izloženost kompleksnom uticaju štetnih zračenja isključivo remeti energetsku strukturu bioloških sistema, a to se odražava tako što dolazi do pojave raznih oboljenja, kako psiho-mentalnih tako i fizičkih.

Najopasnija mesta su ona na kojima se čovek najduže zadržava, a to su krevet ili radno mesto.

Način na koji elektromagnetno zračenje utiče na ljude zavisi od mnogo faktora. Naravno, da je najbitnija snaga izvora zračenja, ali veliki uticaj ima i frekvencija zračenja. S obzirom na intenzitet apsorpcije u ljudskom telu, elektromagnetno zračenje možemo podeliti u četiri grupe: 

  • frekvencije od 100 kHz do 20 MHz kod kojih apsorpcija opada sa opadanjem frekvencije, a znatna apsorpcija se pojavljuje u vratu i nogama
  • frekvencije opsega od oko 20 MHz do 300 MHz kod kojih se relativno visoka apsorpcija javlja u čitavom telu, a pri rezonanciji i znatno veća u području glave
  • frekvencija iz opsega od 300 MHz do nekoliko GHz pri kojoj se javlja znatna lokalna neuniformna apsorpcija
  • frekvencije iznad 10 GHz pri kojima se apsorpcija javlja, prvenstveno, na površini tela.

Primarni i najjednostavniji štetni uticaj elektromagnetnog zračenja je zagrevanje. Izloženost radio-frekventnom zračenju većem od mW/cm2 može izazvati ozbiljna oštećenja ljudskog tkiva usled preteranog zagrevanja.


 UTICAJ ELEKTROMAGNETNOG ZRAčENJA NA KVALITET ŽIVOTA


Komunikacije, radio i televizija, električna energija, trensport, medicina, računari, su zasnovani na elekromagnetnim poljima i elektromagnetnim zračenjima. Taj napredak je omogućio ljudima visok kvalitet života, koji se do pre samo jednog veka nije mogao ni zamisliti. Prodor u svemir i njegovo izučavanje nezamislivi su bez elektromagnetnih talasa, kao i prodor u svet mikročestica. Njihov doprinos razvoju savremene civilizacije je nesagledivog značaja.

   S druge strane, negativan uticaj elektromagnetnih zračenja je što u određenim uslovima izazivaju zdravstvene probleme kod ljudi (blizina izvora zračenja, snaga zračenja, frekvencija talasa, jonizacija). Pri tom, jonizujuća zračenja su znatno opasnija po zdravlje ljudi od nejonizujućih. Ono što je u svemu dobro je da su nejonizujuća zračenja u daleko većoj upotrebi od jonizujućih pa je iz tog razloga umnogome smanjen rizik po zdravlje ljudi.

Ako merimo doprinos elektromagnetnih zračenja odnosno polja na razvoj i dobrobit ljudske zajednice i negativne efekte po zdravlje ljudi, možemo zaključiti da su pozitivni efekti daleko ispred negativnih efekata. Zapravo, upotreba elektromagnetnih polja i talasa je temelj razvoja savremene civilizacije.

 REZIME

Sve veći broj naučnih istraživanja potvrđuje da, u ovom trenutku, najveću pretnju našem zdravlju i dobrobiti (a to važi i za sve druge oblike života) predstavlja podmukli, sveprisutni i nevidljivi oblik zagađenja koji se zove „elektrozagađenje”.

 Elektromagnetna polja i zračenja su sadržana u celokupnoj materiji koja nas okružuje na svim nivoima organizacije, od svemira do mikro svemira. I čovečje telo apsorbuje i emituje elektromagnetne talase. Informacije u mozgu i na nivou ćelija se prenose elektromagnetnim putem. Covek je od svog postanka izložen više ili manje svim oblicima elektromagnetnog zračenja.

Međutim, razvojem tehnologije došlo je do primene velikog broja uređaja i sistema čiji je rad zasnovan korišćenju elektromagnetnih polja, tako da su gustina i frekvencija zračenja u prostoru u kome živimo višestruko uvećani. Sada je ljudski organizam izložen daleko većim dozama zračenja nego što je to bio slučaj sa prirodnim izvorima. Naravno, da to ima određenog uticaja na ljudski organizam i njegovo zdravlje.

“Uopšte ne sumnjam da porast elekromagnetnih polja u ovom trenutku je element koji u najvećoj meri zagađuje životnu sredinu na Zemlji. Smatram da na globalnom nivou je to mnogo važnije i od zagrejavanje...i od povećanja količine hemijskih elemenata u životnoj sredini” – Robert Beker, Dr. Med.

Na svakom od nas leži odgovornost za preduzimanje preventivnih koraka koji će zaštititi nas, našu porodicu i buduće generacije.

Svemoguci mobilni telefon

Mobilni telefon je istovremeno  i radio prijemnik i radio predajnik koji sa svojom baznom stanicom održava stalnu vezu na frekvenciji od 900.000.000 herca. Da, dobro ste pročitali:DEVET STOTINA MILIONA HERCA. Ljudski energetski omotač (zaštitna aura) ima frekvenciju od 0,5 do 2 herca!!! Zaključak se sam po sebi nameće: ako bismo koristili mobilni telefon bez zaštitnog neutralizatora (mobičipa), šanse da ostanemo zdravi od toga veoma visokog, a štetnog eletkromagnetnog zračenja – NE POSTOJE!

Odakle potiču toliko štetna zračenja, koja savremenom terminologijom nazivaju ektromagnetnim smogom.Kako se zaštititi od njih?

 Počelo je još 1901. godine, kada je iz Engleske i Amerike poslat prvi radio-telegram, a kasnije, pronalaskom radija, televizije, radara, raznih električnih uređaja, posebno mobilnih telefona i kompjutera, milijardu stanovnika izlo\eno je teškim, po život opasnim posledicama od elektromagnetnog smoga. U stalnoj trci za profitom velike multinacionalne kompanije na sve moguće načine sprečavaju da u najširu međunarodnu, kao i u javnost ogromnog broja zemalja, dospeju rezultati tekućih i odavno potvrđenih naučnih istraživanja o smrtnim opasnostima koje donose, u ljudskoj primeni, sve brojniji informatički i praktični proizvodi na struju!


Mobilni telefoni su tihe, “podmukle” masovne ubice, što će ubliskoj budućnosti biti teška trauma za stotine miliona ljudi na planeti, pa se čak može desiti da će mnoge zemlje sveta, u cilju očuvanja sosptvenog stanovništva, početi da ograničavaju, a možda i da zabranjuju njihovu masovnu upotrebu. Samo jednim pogledom na ulici primećujemo na desetine ljudi koji razgovaraju mobilnim telefonom, ne sluteći da sebi time uzrokuju brojne zdravstvene tegobe, od umora, glavobolje, pada imuniteta, do teških bolesti i smrtonosnih moždanih tumora.

Institut “Maks Plank” u Nemačkoj utvrdio je da zračenje iz mobilnog telefona deluje kao vreo šiljak u mozgu koji može da probije ćelijske membrane.Temperatura u “vrućoj tački” je na nivou ključale vode. Švedski naučnici su prvi demonstrirali kako zračenje iz mobilnog telefona “pravi” rupe (lezije) u mozgu pacova i predvideli da će doći do povećanja broja obolelih od Alchajmerove bolesti kod mladih korisnika mobilnih telefona. To su potvrdili i britanski istraživači dokazavši kako zračenje može promeniti oblike moždanih proteina u oblik koji liči na patološki fibrils vezan za Parkinsonovu i Alchajmerovu bolest.

Mobilni telefoni emituju jače signale u retko naseljenim područjima i tako predstavljaju veći rizik za lokalno stanovništvo – tvrde švedski naučnici iz Univerzitetske bolnice u Erebru. Ustanovili su da su bazne stanice u seoskim područjima međusobno mnogo udaljenije što se nadoknađuje emitvanjem jačih signala mobilnih telefona. Njihovim 10-to godišnjim istraživanjem bilo je obuhvaćeno 3.000 ispitanika.Utvrđeno je da osobe koje žive u seoskim područjima imaju, u odnosu na stanovnike gradova, tri do četiri puta veći rizik da obole od raka mozga.

Pogledajte koliko su slična zračenja iz wi-fija-bežične kućne veze (WiFi congestion) > bežičnih telefona (cordless phone) i mikrotaslne pećnice.

Stručnjaci pozivaju na ograničenje upotrebe mobilnih telefona, posebno onih sa slušalicama. 

Mnogi državnici uopšte ne koriste mobilne telefone. Bivša direktorka Svetske zdravstvne organizacije (SZO), dr Harlem Bruntland, svim svojim službenicima zabranjivala je korišćenje bežičnih, to jest mobilnih telefona. Razlog je – zdravstveni.

Kako da koristimo preko neophodne mobilne telefone?

Ukljucite spikerfon na mobilnom dok pričate, držite ga podalje od sebe u toku dana a nocu na minimun 1,5 m udaljenosti od sebe  ili koristite zaštitu za mobilne telefone i kompjutere (Mobicip), pouzdanog proizvođača sa atestom.


LITERATURA :

[1] ZRAčENJE, REPUBLIKA SRBIJA MINISTARSTVO žIVOTNE SREDINE I PROSTORNOG PLANIRANJA, Beograd, oktobar 2009. godine

[2] An Inestigation Of Relation Between Sustainable Development And Quality Of Life, Slavko Arsovski, Milan Pavlović, Zora Arsovski, Zoran Mirović, International Journal for Quality Research, Volume 3 - 2009 - Number 4

[3] Possible effects of Electromagnetic Fields (EMF) on Human Health, Scientific Committee on Emerging and Newly Identified Health Risks SCENIHR, 21 March 2007

[4] Health Ef fects of Electroma gnet ic F ields, An Ro i n n Cuma r s á ide , Ma r a a g u s Acmh a i n n í Nádú r t h a Depa r tme n t o f Commu n i c a t i o n s , Ma r i n e a nd Na t u r a l Re s o u rc e s, Du b l i n 2 , I r e l a n d, www.dcmnr.gov.ie

[5] Exposure to high frequency electromagnetic fields, biological effects and health consequences (100 kHz-300 GHz), Paolo Vecchia, Rüdiger Matthes, Gunde Ziegelber, James Lin, Richard Saunders, Anthony Swerdlow, ICNIRP 16/2009

[6] Encyclopedia of Applied Spectroscopy. Edited by David L. Andrews. Copyright 2009 WILEY-VCH Verlag GmbH & Co. KGaA, Weinheim, ISBN: 978-3-527-40773-6

[7] ELECTROMAGNETIC RADIATION HAZARDS, David Jenn, Naval Postgraduate School, Department of Electrical & Computer Engineering, Monterey, California, 2008

[8] UNCERTAINTY ESTIMATION IN ELECTROMAGNETIC FIELD MEASUREMENTS FOR ASSESSING COMPLIANCE WITH SAFETY LIMITS, E. Karabetsos, G. Filippopoulos, Non Ionizing Radiation Office, Greek Atomic Energy Commission, 2003

[9] EFFECT OF THE ELECTROMAGNETIC RADIATION ON THE CELL FUNCTION AND PROTECTIOT WITH BIO-SPH, Stojan Velkoski, Georgi Kotevski, Gordana Zlateva – Velkoska, Garo Mardirossian, Research Center “Soncev Zrak” – Skopie, Macedonia; June 2005, www.soncevzrak.com

[10] S. Arsovski, M. Pavlović, Z. Arsovski, Z. Mirović, An Inestigation Of Relation Between Sustainable Development And Quality Of Life, International Journal for quality research, Volume 3, 2009, Number 4

[11] Stevan živojinović, Andrej Stanimirović, Knowledge, intelectual capital and quality management, International Journal for quality research, Volume 3, 2009, Number 4

[12] K. K. Milovanović, S. Arsovski, Extended Model of New Approach Impact on Quality, Safety and Competency of Product our Enterprises, International Journal for quality research, Volume 3, 2009, Number 2

[13] S. Arsovski, K. Kanjevac Milovanović, Extende Model Of Competitivity Throug Application Of New Approach Directives, International Journal for quality research, Volume 3, 2009, Number 1

[14] M. K. Zogovic, I. Savovic, A. K. Arsic, V. Matovic, Quality of Test Results Expressed Through Measurement Uncertainty, International Journal for quality research, Volume 3, 2009, Number 3

[15] M.Rogulja, Vodič za mobilnog đaka, informacije i saveti o mobilnom telefonu i mobilnoj mrežisaveti, deci , đacima,studentima i roditeljima, Beograd, Udruženje BIOGEN 2012 60str ilustr21cm CIP katalogizacija u publikaciji Narodna biblioteka Srbije Beograd, 623.195.721.5 ISBN 978-86-989391-00-8; a) Mobilna telefonija COBISS-ID 194021388

[16] M.Rogulja , D. Leszczynski PhD , A Korbleini PhD, dr T.Galonja Coghill i dr.  autori, Zbornik abstrakata, radova i predavanja  1.REGIONALNE KONFERENCIJE O NEJONIZUJUĆEM ZRAČENJU  „2B ili NE 2B- pandorina kutija“, (Conference Proceedings) , Beograd 2015.

Comments